De beiaardier van Son

Enkele weken geleden las u een artikel over mijn ervaringen als beiaardier van het carillon in de oude kerktoren van Son . Deze week wil ik u graag wat vertellen over de ándere beiaardiers die de klokken van de toren van de St.-Petrrus Banden bespelen. Want ik ben niet de enige persoon die als carillonneur op donderdag en zaterdag actief is.

Tekst en foto's Evert Meijs

Als je als enige beiaardier aan een carillon verbonden bent, betekent dat, dat je elke week op hetzelfde moment aanwezig 'moet' zijn om de gemeentelijke beiaard te bespelen. In Son echter is de mogelijkheid aanwezig om de beiaard afwisselend te laten bespelen door een professionele klokkenist en door amateurs. Mede ingegeven door de financiële consequenties voor de gemeente. Want een beroepsbeiaardier is meestal –voor de tijd dat hij aan het spelen is- in dienst van de gemeente, of in dienst van een stichting die namens de gemeente de beiaard in stand houdt en zorgt voor voldoende bespelingen. In de Sonse toren speelt beroepsbeiaardier Peter Bremer (*1956) twee keer per maand op donderdag aan het begin van de middag op het carillon tijdens de drukbezochte weekmarkt. Ook is hij als beiaardier o.a. verbonden aan het carillon van Heusen en Valkenswaard. Bremer is een zeer gerenommeerd beiaardier in binnen- en buitenland.

Team
Daarnaast is er een team van vrijwilligers beschikbaar om de óverige zaterdagen de klokken te roeren. De heer Cor Nooijen uit Son is coördinator van de beiaardiers, zowel in Son als in Schijndel, en hij zorgt ervoor dat iedere donderdag en zaterdag iemand aanwezig is om muzikale klanken over het centrum van Son uit te strooien. De overige amateur-beiaardiers zijn Marja Janssen, Judith Curfs, Cor Nooijen, Tommy van Doorn, Loes Maessen en ikzelf. Riek van der Broek maakte ook lange tijd deel uit van dit gezelschap, maar heeft inmiddels het bijltje er –vanwege haar hoge leeftijd- bij neergelegd. Loes zal in de zomer haar functie als vrijwilliger na zovele jaren eveneens neerleggen.

Beiaardschool
Beiaard bespelen heeft in eerste instantie raakvlakken met piano of orgel spelen. Immers: een piano- of orgelklavier heeft witte en zwarte toetsen. Ook een beiaardklavier heeft zo'n indeling. Alleen zijn de toetsen echte stokken en spreken we van een stokkenklavier. Net als bij een orgel zijn er ook pedalen. Met je voeten kun je immers 'toetsen' aantikken om klokken te laten horen. Al met al een hele kunst, die je kunt leren op de beiaardschool. België heeft een zo'n school in Mechelen. Ook in enkele andere Belgische plaatsen zijn mogelijkheden om via de muziekschool te studeren voor beiaardier. De Nederlandse beiaardschool bevindt zich in Amersfoort, in het voormalige fabriek/pakhuis van Bakkerijgrondstoffen A. Bast, met het toepasselijke uithangbord, 'De gekroonde meelzak'. Een prachtig pand. Dordrecht en Middelburg bieden eveneens kansen om de opleiding tot beiaardier te volgen.
De school van Amersfoort (Grote Spui 11) maakt deel uit van het Utrechts Conservatorium en uit binnen- en buitenland komen studenten om het vak te leren. In de school staat een aantal oefenbeiaarden opgesteld. De stokken van het klavier zijn niet verbonden met echte klokken, maar met een computer. Die genereert een geluid alsof je echte klokken bespeelt. In de Onze Lieve Vrouwetoren van Amersfoort bevinden zich twee (!) beiaarden, die veelvuldig door studenten van de beiaardschool worden gebruikt voor concerten, bespelingen of recitals. Halverwege in de Sonse toren staat óók een oefenklavier, alleen niet verbonden met een computer. Hier heeft elke stok van het klavier en pedalen verbinding met een metalen klankstaafje. Deze beiaard kun je gebruiken om zelf te oefenen zonder dat iedereen het hoort. Ook kan aan deze oefenbeiaard les worden gegeven.

Amateur
Mijn leermeester is de bekende beiaardier Mathieu Polak. Onder zijn leiding bespeelde ik het carillon van Woerden, Monnickendam, Spakenburg, Amersfoort en van de universiteit van Rotterdam. Pas nog speelde ik als amateur-gastbeiaardier op de grootste beiaard van de wereld; die van New York, in de Riverside Church. Wat een belevenis was dat! Ook was ik te horen in Leeuwarden, Sluis, Waalre en Heiligerlee en enkele weken geleden nog in de Abdij van Postel. Door het jaar heen speel ik regelmatig in Son en in Schijndel. Wil je een keer mee? Dat kan! meijs.evert@gmail.com