Het Sonse maatschappelijke debat

De naderende uitvoering van het MFA-gebouw gaat gestaag door. Dit nodigt bij uitstek uit tot bezinning op de vertegenwoordigende democratie in ons dorp. De MFA als plek waar het sociale leven zich in af kan gaan spelen heeft verschillende functies: een politieke, een sociale en een commerciële functie.

Door: Rianne van der Heijden / Emyrtan.

Het is in eerst instantie een ontmoetings- en vergaderplaats voor de inwoners van Son. Nu blijkt in de wandelgangen dat een meer open politiek debat nodig is. Daarom hebben vele stemmers hun mening kenbaar gemaakt door het invullen van hun voorkeur middels het stembiljet in DeMooiSonenBreugelKrant: wel of geen nieuwbouw MFA?

Tegelijkertijd blijft de robuuste verankering van de besluitvorming van ons gemeentelijke bestuur minstens even cruciaal, want juist die staat garant voor stabiliteit in onze gemeentelijke samenleving. Het is dus een uitdaging om argumenten voor en tegen de MFA op democratische wijze de ruimte te geven, het ene te doen en het andere niet te laten. Het is aan de burgemeester en zijn wethouders om op een intelligente manier hier vorm aan te geven en verstandig voort te bouwen op wat de vertegenwoordigde democratie te bieden heeft. De MFA steunt op een sterk verhaal, gevuld met idealen.

In Son gaat dat verhaal als volgt: de bevolking kiest voor een van de politieke partijen in ons dorp, er wordt een coalitie gevormd die de meerderheid heeft en die ons vertrouwen krijgt. Vervolgens komt er een beleid tot stand dat een weerspiegeling van het 'algemeen belang' zou moeten zijn. Dat is het beleid wat voor de Sonse samenleving van belang is, dat de individuele (deel)belangen van partijen overstijgt. Eens in de vier jaar wordt het beleid (lees: óók opvattingen) van de partijen aan het oordeel van de kiezer onderworpen. Wij Sonse burgers uiten ons dus primair via de verkiezingen, wat vervolgens door de Sonse politieke partijen vorm gegeven wordt. Onze democratie is dus een cyclisch proces waarbij de Sonse politieke partijen intiem worden betrokken bij de gemeenteraadverkiezingen. In 2017 knijpen de besluiten van onze gemeente menigeen de keel dicht.

Toch lijkt het erop dat in de zojuist geschetste band tussen kiezers en het Sonse bestuur het niet zo goed is gesteld. De vraag is of iemand kan bevestigen dat Sonse bestuurlijke organen zich ervan bewust zijn dat ze in een stelsel van vertegenwoordigende democratie verankerd zijn? Als de uitvoering van genomen besluiten tot geruchtmakende deelbesluiten leiden, is dat maar de vraag. Het functioneren van de vertegenwoordigende democratie wordt ter discussie gesteld doordat groepen burgers zich daar niet meer in herkennen en omdat het behouden van een politieke meerderheid drijfzand dreigt te worden. Dit zijn slechts wat voorbeelden, maar hoor de publieke opinie aan en er is een grote kans dat het onbehagen als een gure wind om de oren waait.

Aan de ene kant kun je stellen dat de bestuurlijke vertegenwoordigers het vertrouwen hebben gekregen van de kiezer. Dat houdt dan ook in dat ze dat vertrouwen ook mogen krijgen, dat we niet zouden mogen klagen over alle (democratische) besluiten die ze nemen.
Dat wil niet zeggen dat als kiezers het niet eens zijn met de besluiten, er niet naar ze geluisterd hoeft te worden. Als dit niet gebeurd, schept dat een gevoel van onbehagen onder de inwoners. Hoe kan de algemene politieke vertegenwoordiging in zo'n situatie verder blijven gaan op de ingeslagen weg? Deze vragen staan centraal en leidt tot de dynamiek die er behoort te zijn tussen het gemeentelijke bestuur en ons als inwoners, waar één ding centraal zou moeten staan: het algemeen belang.

Laat ik beginnen met goed nieuws: het is met de democratisch besluitvorming niet zo slecht gesteld als velen menen. Vanuit een bepaald burger-perspectief zijn de verwijten en zorgen zoals ik zojuist heb beschreven onder woorden gebracht. Vooral voelbaar als je onze democratie niet anders opvat als een exclusief vertegenwoordigend orgaan, het gemeentebestuur van Son en Breugel. Echter onze democratie kan ook breder worden opgevat. Democratie gaat gepaard met tegendemocratie. Tegendemocratie is juist deze dynamische reactie van onze burgers op het (vermeende) disfunctioneren van ons gangbare politieke systeem.

Deze dynamische reactie is een geheel van wat we ook wel wantrouwen kunnen noemen, die officiële structuren van onze gemeente enorm onder druk zetten. Ik noem hierbij de wetten en het beleid, de maatschappelijke conflicten van het politieke proces, en niet te vergeten de burgers die zich verzetten en zich tot de rechter wenden. De situatie dat de meerderheid van de burgers het vertrouwen in de gemeente heeft verloren en er wantrouwen ontstaat. Democratie en tegendemocratie, het kan ook andersom zijn, en neemt aldus in Son een vorm aan van waakzaam optreden van onze burgers en ondernemers. Waarom? Omdat zij de ontwikkelingen van onze vertegenwoordigers binnen de gemeente Son en Breugel bespreekbaar en bekritiseerbaar maken. Niet zozeer de positieve mening van onze burgers staat centraal maar vooral wat menig burger niet wil. Het is eigenlijk een democratische tegenstem van hetgeen wat wel democratisch besloten is.

Maar let op, het is vaak een partijdige mening die zich richt op één besluit. De gedane opiniepeiling -het invullen van de voor- of tegen stembiljetten vanwege de MFA- past helemaal in dit beeld. Het is voor het Sonse bestuur een hindermacht en wordt door onze gewaardeerde initiatiefnemers niet alleen ingezet als breekijzer om de polderpolitieke orde te laten functioneren. Onafhankelijkheid en onpartijdigheid is in ieder geval het meest kenmerkende van deze hindermacht. Als je het zo bekijkt is het Sonse maatschappelijke debat uiterst zinvol. Het zijn niet louter geruchten maar het biedt aanknopingspunten voor een cultuurvriendelijke analyse, een cultuur waarin wij willen leven en delen. Eigenlijk is er helemaal geen pessimisme over de staat van ons gemeentelijke bestuur, want wij inwoners van Son en Breugel worden op deze manier wel relevant vertegenwoordigd al is het dan niet via verkiezingen.

Emyrtan.
Rianne van der Heijde