Onorthodox helpen via een ‘sociaal bemiddelaar’

Son en Breugel - Wat landelijk is gebeurd rondom de toeslagenaffaire speelt ook op lokaal niveau; burgers lopen vast in het woud van instanties en regels en niemand komt voor ze op. Reden genoeg voor gemeenteraadslid Monique van Zwieten van D66 om te pleiten voor een nieuwe functie van sociaal bemiddelaar. De gemeenteraad in Son en Breugel heeft recentelijk met de steun van alle partijen, behalve Dorpsbelang, voor dit voorstel gestemd en de uitwerking ervan ligt nu bij het college.

Redacteur: Jürgen Feuerriegel
Fotograaf: Wil Feijen

Monique van Zwieten spreekt uit eigen ervaring als zij zich zorgen maakt om burgers die tussen wal en schip terechtkomen en uiteindelijk niet geholpen worden. Twintig jaar geleden veranderde haar leven plotseling na een scheiding en het verlies van haar baan, en toen stond ze er met drie kleine kinderen plotseling alleen voor. Ze kon tijdelijk de huur niet betalen en vroeg daarom om hulp bij haar gemeente. Het antwoord was dat de gemeente niet over het wonen en de huur ging; zij kon beter drie maanden lang de huur niet betalen, om vervolgens uit huis gezet te worden. Pas op dat moment zou de gemeente iets voor haar kunnen betekenen.

Kosten lopen op
Je zou denken dat dit lang geleden is en dat dit tegenwoordig niet meer gebeurt, maar niets is minder waar. Ook nu nog gebeurt het regelmatig dat mensen, ondanks diverse bestaande regelingen, niet in aanmerking komen voor steun waardoor hun situatie alleen maar slechter wordt. En ook de kosten voor de samenleving lopen hierdoor op.

Onafhankelijk
Dit was voor Monique de reden om de politiek in te gaan en zij ziet juist nu in de coronacrisis mensen financieel onderuitgaan. Vandaar haar idee om een sociaal bemiddelaar te benoemen die onafhankelijk is van de gemeente en van het CMD. DorpsVisie heeft haar geholpen met het uitwerken van haar idee dat zeer positief door de raad werd ontvangen.

Wat is een sociaal bemiddelaar nou precies?
Een onafhankelijk iemand die heel laagdrempelig werkt en direct benaderbaar is zonder moeilijke procedures; iemand die luistert en serieus aan de slag gaat om bij de gemeente, een woningcorporatie of een zorginstelling te zoeken naar een passende oplossing, desnoods dwars door alle regelingen heen. Monique: “Omdat wij zo veel regelingen en instanties kennen die betrokken zijn bij de situatie van een hulpvrager, is het vaak moeilijk voor een leek om dit te begrijpen en de juiste weg in te slaan. Iemand met een huurachterstand bijvoorbeeld kan al geholpen zijn met een afbetalingsregeling of met een tijdelijk voorschot om erger te voorkomen.”

Dure ondersteuning
Monique geeft een voorbeeld: “Een buitenlandse vrouw met twee kinderen die in Nederland woont krijgt psychische ondersteuning na haar scheiding, maar zij wil alleen maar voorgoed terug naar haar familie en niet langer in Nederland leven. Voor de tickets heeft ze 500 euro nodig die ze zelf niet kan betalen. Er is geen regeling voor het kopen van een ticket voor de terugkeer naar je eigen land en dus blijft de vrouw nog hier. Zij heeft een uitkering en kan het bedrag niet bij elkaar krijgen en tegelijk loopt de dure ondersteuning van haar door.”

Niet op de hoogte zijn
Kortom, wat hier nodig is, is iemand die op een onorthodoxe manier kan opereren en op een creatieve wijze oplossingen kan forceren die de afzonderlijke instanties niet kunnen bedenken. Het probleem is vaak niet dat betrokken partijen niet zouden willen helpen, maar omdat zij niet op de hoogte zijn van elkaars rol en omdat hun financieringsstromen verschillend zijn, kunnen zij moeilijk het geheel overzien en geen gemeenschappelijke kosten/batenanalyse maken.

Sociaal fonds
In andere gemeenten zijn reeds vergelijkbare projecten succesvol bezig, zoals bijvoorbeeld in Den Bosch, waar de sociaal bemiddelaar inmiddels ook een beroep kan doen op een sociaal fonds. Monique is bijzonder blij met het feit dat de gemeenteraad van Son en Breugel haar idee omarmd heeft en dat het college van B&W in april met een uitgewerkt plan zal komen voor de inrichting van de nieuwe functie.