Cor Nooijen op het modernste speelklavier
Cor Nooijen op het modernste speelklavier Foto: Wil Feijen

Nieuw speelklavier voor beiaard in kerktoren

Algemeen Algemeen / Son & Breugel

Son en Breugel - De kerktoren in Son is in 1958 afgebrand en in 1960 stortte het overige deel van de kerk in elkaar; alleen de toren bleef deels overeind staan. In het kader van werkgelegenheid voor jeugdige vakmensen kreeg de gemeente geld om de toren weer op te bouwen.

Redacteur: Hennie van Hagen
Fotograaf: Wil Feijen

Een burgercomité haalde destijds 100.000 gulden op onder de bewoners en hiervan werd het carillon gekocht. Arie Abbenes, een beroepsbeiaardier, werd gevraagd om het carillon te bespelen en hij werd de vaste beiaardier in Son. Met hulp van hem is de stichting Vrienden van de Beiaard opgericht, die sindsdien de bespeling van de beiaard regelt. Mensen die interesse hadden om hem te bespelen, konden zich aanmelden om les te krijgen.

Dertig jaar bespeeld
Cor Nooijen, secretaris/penningmeester van de stichting Vrienden van de Beiaard en sinds 1994 amateur-beiaardier, laat weten dat zich toen twaalf mensen aanmeldden. “Maar er vielen ook al snel weer mensen af”, aldus Cor. Riek van der Broek (nu 92 jaar) was een van de eerste leerlingen en ze heeft het carillon dertig jaar bespeeld, tot haar tachtigste jaar.

Team beiaardiers
Op dit moment bestaat het team uit een beroepsbeiaardier en vier amateurs. De beroepsbeiaardier speelt iedere eerste en derde donderdag van de maand van twee tot drie uur ‘s middags. Cor: “De amateurbeiaardiers spelen op de andere donderdagen en op zaterdag.” Het carillon, dat bestaat uit 50 klokken, is met sponsorgeld en via acties in de toren geplaatst in 1974-1975 en is van een zeer goede kwaliteit volgens deskundigen. In de toren hangen verder nog drie luidklokken, die tevens zijn opgenomen in het carillon. De oudste en grootste luidklok was van 1562 en werd met twee andere in de oorlog geroofd, maar is later gelukkig weer teruggekomen. “Helaas verbrandde die alsnog bij de brand van de kerk in 1958”, vult Cor aan.

Restauratie
Tijdens de recente restauratie van de toren werd bekeken wat er gedaan moest worden met de beiaard, het oefenklavier en het speelklavier. Het oefenklavier was inmiddels veertig jaar oud en het was eerder al met behulp van mensen van het HOi-Huis compleet nagekeken en gerestaureerd. “Belangrijker was het speelklavier en de verouderde computer; in plaats van onderdelen te vernieuwen of te repareren besloot de gemeente in uitstekend overleg met de Stichting Vrienden van de Beiaard om een compleet nieuw speelklavier te laten bouwen”, vertelt Cor trots.

Modernste speelklavier
Uiteraard waren de stichting en de vaste bespelers ontzettend blij met deze beslissing van de gemeente. Het is het modernste speelklavier van deze tijd, geproduceerd door de Koninklijke Klokkengieterij Eijsbouts uit Asten. De amateur-beiaardier vervolgt: “Het staat in een sterkgeïsoleerde, nieuwe, verwarmde cabine, en ook de gehele elektrische bedrading en het computersysteem zijn vernieuwd. En vanuit de speelcabine kunnen de klepels van het carillon bijgesteld worden.”

133 melodieën
De luidklokken zijn zo gestemd dat ze voor altijd hun klank behouden. Er zijn 133 melodieën geprogrammeerd en het computerprogramma wordt automatisch aangepast, bijvoorbeeld met Kerstmis, Pasen, Pinksteren en carnaval, met passende vrolijke liedjes. Het speelklavier zou weer 50 jaar mee kunnen gaan. Om bij het speel- en oefenklavier te komen, dienen de beiaardiers honderd treden in de toren te nemen om te spelen en te oefenen. “Maar dat hebben we er graag voor over”, sluit Cor af.

Afbeelding