" Waar gaan we heen…? " Overpeinzingen van een oude Nederlander…
Dat is de titel van het onlangs uitgegeven boekje van Jan Smit uit Son en Breugel. Voor mij een reden om eens langs te gaan en te vragen hoe hij er bij kwam dit boekje te schrijven.
Door: Hennie van Hagen
Voordat we er echter aan toe kwamen om over het boekje te praten , kreeg ik een verhaal te horen over het leven van Jan en zijn vrouw Johanna.
Verhaal met levensvisie
Een bewogen leven en heel interessant om naar te luisteren een verhaal met levensvisie . Jan is ook een geweldig verteller. En een leven wat niet zo gemakkelijk is geweest. Reeds op zeer jonge leeftijd naar Duitsland meegenomen in de oorlog door zijn vader die dat beter vond ivm de hongersnood in Nederland, gewerkt in de mijn en als 13 jarige met zijn broertje een jaar rondzwervend in Zuid Duitsland om aan eten te komen. Hier werd hij door een familie in Beieren opgevangen.
Daarna twee jaar samen in Australie gewoond en gewerkt als wagonlosser , mierenbestrijder , barkeeper etc om aan de kost te komen. Echter hier kreeg hij ontslag en moesten terug keren naar Nederland. Terug in Nederland besloot Jan toch maar te gaan studeren , zoals hij vertelt , ik moest toch iets doen en raakte bij toeval in de verzekeringen bij de Twentsche Bank. Na 4 jaar werd hij echter aangenomen bij de Boerenleenbank die later fuseerde met de Raiffeisenbank. En voor deze bank werden zij op heel veel verschillende plekken te werk gesteld met als gevolg dat er 36 keer ..!! verhuisd werd.
Schrijven van boeken
Ze wonen nu sinds 1969 in Son en Breugel waar ze jaren heel actief zijn geweest. Wat echter het schrijven van boeken betreft heeft Jan al een keer een boekje geschreven met als titel ; Een Jaar uit het Leven van Jan Smit ..en gaat over de periode juni " 44 tot mei " 45. En dan nu het boekje WAAR GAAN WE HEEN..waarin hij in een serie korte verhalen zijn mening niet onder stoelen of banken steekt en zijn visie geeft op de recente discussies over de gekleurde medemens , Zwarte Piet , vluchtelingen problematiek , populisme , fileleed , het Koningshuis en vele andere thema's. Tijdens het volgen van de politieke discussies voor de verkiezingen , waar wel geregeld een onderwerp ter sprake kwam , ging Jan zijn visie en mening over dat onderwerp op schrift zetten. Hij schreef elke dag een hoofdstuk en deed er 30 dagen over om dit boekje te schrijven. Ik heb het boekje met veel interesse gelezen en Jan heeft zijn mening op papier gezet en het is een mening en visie die velen onder ons ongetwijfeld delen maar niet uiten…en dan rijst de vraag waarom laten we zoveel dingen gebeuren waar we het eigenlijk niet mee eens zijn .
Discussie
Dat was ook een discussie tussen Jan en mij …waarom ? Jan heeft het boekje ook naar Politiek Den Haag gestuurd , maar kreeg helaas geen reactie . En steeds na elk geschreven verhaal kwam Jan tot de conclusie , dat hij zich als oude Nederlander zich steeds weer aan moet passen….. Tot slot , verhalen die als men het boekje gelezen heeft , zeker tot discussies zal leiden. Het boekje is te bestellen bij Boekhandel De Traverse in Son en Breugel.
Paul Auster 4321
"Iedereen had Ferguson altijd verteld dat het leven als een boek was, een verhaal dat op bladzijde één begon en doorging tot de held op bladzijde 204 of 926 doodging"
Goede boeken bieden je een mooi geschreven, spannend of meeslepend verhaal. Of ze zetten je aan het denken, of ze vertellen je iets over het leven, of -in een uitzonderlijk geval- zetten ze je wereldbeeld op zijn kop. 4321 van Paul Auster doet dat allemaal.
Voor wie nog nooit iets van Paul Auster gelezen heeft, kan ik kort zijn: doe het niet! Ik meen het: doe het niet. Want, lees een willekeurig boek van deze man uit Brooklyn - New York en je zult naar de boekhandel rennen om de rest van zijn oeuvre te kopen. Gegarandeerd!
Stel: je leest het klassieke meesterwerk De New York-Trilogie (1986), drie in elkaar grijpende, mysterieuze korte verhalen met meteen al alle grote thema's van het latere werk van Auster, maar die lezen als uiterst spannende detectives. Of je leest het intens ontroerende Boek der illusies (2002) over de sprakeloze professor die zijn vrouw en kinderen verliest en weer leert lachen door stomme films. Of je leest het intrigerende Maanpaleis (1989), of het onthutsende Man in het duister (2008). Daarna lees je ze allemaal. Je zult namelijk gegrepen zijn door de eenvoudige stijl en je hebt je vergaapt aan de tomeloze diepte die zich daarachter verschuilt. Je bent kortom verkocht.
En hoewel 4321 lijviger is dan zijn dikste drie romans bij elkaar opgeteld, zal precies dat gebeuren: je zult verkocht zijn. Je zult omver geblazen worden door de ingenieuze en strakke compositie. De plots zullen je doen duizelen. Je kijk op het leven en de toevalligheid van je eigen karakter zal voor altijd veranderen. Je beeld van de stupide willekeur van gebeurtenissen en hun fatale invloed op je keuzes zal nooit meer hetzelfde zijn. Maar bovendien: je zult gaan houden van de opgroeiende Archie Ferguson, kleinzoon van immigranten en de enige hoofdpersoon. Correctie: je zult gaan houden van alle vier de Archie Fergusons.
We volgen in 4321 namelijk vier versies van de opgroeiende Archibald Ferguson. Meteen na het eerste hoofdstuk splitsen de vier levens van Ferguson zich door een keur van alledaagse en minder alledaagse gebeurtenissen, grotere en kleinere keuzes. Alle vier de Fergusons hebben dezelfde ouders, dezelfde voorgeschiedenis en toch lopen hun levens steeds verder uiteen. En zo ontwikkelen zich vier totaal verschillende karakters. Alle interessant genoeg voor hun eigen boek, maar die hun werkelijke betekenis krijgen juist omdat ze in één boek zitten.
Maar los van deze aanbeveling, koop 4321 niet! Paul Auster heeft 18 romans op zijn naam staan een stapeltje dichtbundels en vijf filmscripts. Voor je het weet, koop je de hele zwik.
Cor J.M. Burger
Voetnoot: Mijn boeken van Paul Auster staan vol onderstreepte zinnen. Zinnen die ik wil bewaren, omdat ze te mooi zijn. Te mooi om alleen in het boek te blijven. Ze dienen op een onbewaakt moment voorgedragen te worden, omdat ze in elke context een betekenis lijken te hebben, die altijd nog eens van pas komt.
