Martin van de Bunt
Martin van de Bunt Foto: Lucas van As

Nieuw plan van aanpak voor vluchtelingen

Sinds 1 juni is hij officieel in functie, Martin van de Bunt, als Coördinator Vluchtelingenwerk Son en Breugel. Sinds eind vorig jaar zijn de gemeente Son en Breugel, WSD, stichting Vluchtelingenwerk en woonstichting 'thuis een samenwerkingsverband aangegaan. Uit dit samenwerkingsverband is een nieuw plan van aanpak voortgekomen om vergunninghouders zo goed mogelijk te laten participeren en integreren.

Vanuit het plan van aanpak wordt per vergunninghouder een persoonlijk ontwikkelingsplan of POP opgesteld. Het POP bestaat uit verschillende onderdelen, waaronder educatie, participatie, maatschappelijke- en economische zelfredzaamheid. Maatschappelijke zelfredzaamheid wil zeggen dat de vergunninghouder in staat is om bijvoorbeeld een OV-chipkaart aan te vragen, op te laden en te gebruiken. Iets wat voor mensen die hun hele leven in Nederland wonen soms al lastig genoeg is! Economische zelfredzaamheid spreekt in dat opzicht meer voor zich. 'Als je je eigen broek op kunt houden, ben je echt geïntegreerd', zegt Martin.

In het POP worden afspraken gemaakt, de vergunninghouder is zelf verantwoordelijk voor zijn of haar voortgang. Al zal er wel gemonitord worden, op dit moment zijn Martin en zijn collega's volop bezig het plan van aanpak uit te rollen. Martin verwacht dat eens per drie tot zes maanden geëvalueerd zal worden. De WSD zal het POP met de vergunninghouder afstemmen, het is volgens Martin een goed instrument om samen te werken.

Vergunning- of statushouder is de officiële benaming, eigenlijk is het geen goede benaming. Een vergunninghouder is iemand die een verblijfsvergunning van vijf jaar gekregen heeft, dat klinkt een beetje alsof je een visvergunning hebt, vindt Martin. Martin heeft een nóg betere benaming: nieuwe dorpsgenoot! Als een vluchteling eenmaal een vergunning heeft, heeft hij of zij dezelfde rechten én plichten als bestaande Nederlanders. Na de periode van vijf jaar kan een vluchteling een naturalisatieverzoek indienen, dat verzoek moet wel goedgekeurd worden.

Stichting Vluchtelingenwerk organiseert activiteiten om bestaande en nieuwe dorpsgenoten met elkaar in contact te brengen. Er werd te weinig aandacht besteed in de begeleiding naar meedoen en werk, daar wordt nu juist de nadruk op gelegd. Het beeld is dat als vroeger een vluchteling in het dorp kwam, deze een huis en uitkering kreeg en verder niets hoefde te doen. Dat beeld klopt niet, al wordt er nu wel meer nadruk gelegd op de eigen verantwoordelijkheid van de vluchteling. Het proces start bij binnenkomst, zodra een vluchteling een verblijfsvergunning heeft gekregen krijgt hij of zij binnen een maand een POP. Je kunt niet integreren als je alleen maar binnen zit, dat geldt net zo goed voor mensen die al in Nederland wonen maar in de bijstand zitten.

Om onze nieuwe dorpsgenoten naar buiten te krijgen, maar vooral ook om ze mobieler te maken is een actie opgestart om ze fietslessen te geven. Als de nieuwe dorpsgenoten kunnen fietsen, kunnen ze hun kinderen 's ochtends naar school brengen en dan door gaan naar de inburgeringscursus. Die vindt plaats in de Boerderij, dus hoeven ze niet helemaal naar Eindhoven. Dat scheelt!

Voor de meesten van ons is het vanzelfsprekend, om de kinderen op de fiets naar school te brengen. Voor de vluchtelingen niet. Dat is één van de dingen waar Vluchtelingenwerk zich voor inzet, met behulp van veel vrijwilligers. Zonder die vrijwilligers zou het een stuk lastiger zijn om alles te regelen. Er zijn momenteel zo'n 100 vrijwilligers, dat is best veel vindt ook Martin. Nieuwe vrijwilligers zijn altijd welkom! Er zijn nog taalmaatjes nodig, en vrijwilligers voor projecten zoals de fietslessen die 30 augustus van start zullen gaan.

Op 24 september wordt een culinaire happening georganiseerd, 'Grenzeloos Genieten'. Dit is een internationale 'food market', waar diverse nationaliteiten aan deel zullen nemen, waaronder ook expats en ook Nederlanders. Iedere deelnemer maakt gerechten uit de eigen, lokale keuken, wat iedereen de gelegenheid biedt om met elkaars cultuur en keuken kennis te maken. Bij het foodfestival zullen de nieuwe dorpsgenoten Nederlands spreken. Éten verbroedert, het is de bedoeling dat bestaande en nieuwe dorpsgenoten een gesprek met elkaar aangaan.

Onder nieuwe dorpsgenoten vallen ook mensen uit EU-landen zoals Polen. Die hebben weliswaar geen vergunning nodig om in Nederland te mogen verblijven, dat staat los van de noodzaak of behoefte om te integreren. Zelfs mensen die (voorheen) uit Breda komen, zoals uw verslaggever, zijn welkom!

'We moeten af van de traditionele beeldvorming dat vluchtelingen geld en huisvesting krijgen en daar niets voor hoeven doen', geeft Martin aan. 'Dat beeld klopt niet, evenmin als het beeld dat vluchtelingen eerder een huis krijgen. Vluchtelingen krijgen een urgentieverklaring, dat wel. Een pas gescheiden moeder met thuis wonende kinderen krijgt die overigens óók', aldus Martin.

De bedoeling is om vluchtelingen mee te laten draaien in onze gemeenschap, als volwaardige deelnemers. Daarom krijgen alle vluchtelingen, in ieder geval tot 18 jaar, zwemles in Thermae Son, in samenwerking met stichting Leergeld. In Nederland is het vanzelfsprekend dat kinderen zwemles krijgen, voor vluchtelingen ligt dat toch anders.
Taalonderwijs is een ander voorbeeld, dat wordt afgestemd op het niveau van de vluchteling. Sommigen moeten eerst ons schrift leren (alfabetiseren zoals Martin het noemt), anderen zijn al wat verder.

Martin noemt het voorbeeld van een vluchteling met Afrikaanse achtergrond. Hij is 39 jaar oud, heeft een vrouw en twee kinderen. In zijn land van herkomst was hij bezig met een universitaire studie, hij is nu bezig die af te maken aan de Universiteit Maastricht. De studie is Engelstalig, en ondertussen volgt hij Nederlands op VWO niveau. Een voorbeeld van een gemotiveerde nieuwe dorpsbewoner, die iets toe te voegen heeft aan onze maatschappij.

U bent van harte welkom op 'Grenzeloos Genieten' om kennis te maken met onze nieuwe dorpsgenoten en hen van harte welkom te heten!


Martin van de Bunt