Vaandeloverdracht, Koningschieten en Gildemis bij het Sint Catharinagilde Son!
Afgelopen zondag 27 augustus vond weer de jaarlijkse traditie van het Sint Catharinagilde het Koningschieten plaats. Deze feestelijke dag begon s'morgens met een gildemis in de Sonse kerk. De gildemis stond deze keer in het teken van de vaandeloverdracht.
Door: Arjen Strik
Elk gilde heeft namelijk een vaandeldrager. De drager hiervan loopt met het hoofdvaandel altijd voor het gilde uit. De huidige drager van het hoofdvaandel, Wim van den Berg, had besloten dat het tijd werd voor een overdracht van deze functie, die hij al sinds de Kringgildedag in Son en Breugel in 1985, vervulde. Tijdens de mis werd het vaandel door pastor Bakermans overgedragen aan zijn opvolger Eric Verhagen. Tijdens deze gildemis viel hem dus voor de eerste keer de eer te beurt om met het hoofdvaandel de vendelgroet te mogen brengen in de kerk.
Na de mis vond in de kerk de vernieuwing van de eed van trouw aan het kerkelijk en wereldlijk gezag plaats en werd een vendeldemonstratie gegeven, waarvan zichtbaar genoten werd door de vele aanwezigen.
Vaandeloverdracht
De vertrekkend vaandeldrager Wim van den Berg is in 1944 in Son geboren en werd in 1966 lid van het gilde. Binnen het Sonse gilde speelt Wim al jarenlang een grote rol als een van de dragende krachten. Hij is vendelzwaaier geweest, vaandrig (vaandeldrager) van het gilde, een aantal jaren de vaste chauffeur van onze huifkar, verdienstelijk kruisboogschutter en daarnaast zit hij ook al sinds 1998 in het bestuur.
Sinds 2013 is Wim de Keizer van het Sonse gilde. De titel Keizer van het Gilde krijg je niet zomaar. Om aanspraak te kunnen maken op deze titel moet je 3 x achter elkaar of 5 x in totaal het koningschap veroverd hebben. Aan deze voorwaarden voldeed Wim al lang. Hij werd al voor de eerste keer Koning in 1968 en herhaalde dit nog vier keer. Op dat moment had het Sonse gilde echter al een Keizer, een titel die men voor het leven krijgt. Vandaar dus dat Wim pas in 2013 na het vacant komen van deze titel tot Keizer geïnstalleerd werd.
De nieuwe vaandrig Eric Verhagen (58 jaar) is sinds 1979 lid van het gilde. Hij was voor zijn benoeming tot vaandrig 38 jaar actief als vendelier, al jaren kruisboogschutter en plaatsvervangend hoofdman van het gilde. Hij is bijzonder trots dat hem deze eer te beurt viel. Eric is getrouwd met Annelies, samen hebben ze drie kinderen, waarvan twee van hun zonen ook lid van het gilde zijn in de functie van tamboer. Hun dochter woont samen met een andere gildebroeder. Eric is woonachtig in Son aan de Driehoek en in het dagelijks leven werkzaam als belastingadviseur.
Koningschieten
Na de demonstratie trok het gezelschap in vol ornaat en met slaande trom naar het Zonhove terrein. Na de gezamenlijke lunch in de Tref begon het jaarlijkse Koningschieten. Hierbij wordt met een kruisboog geschoten op een houten vogel die boven op een 13 meter hoge paal bevestigd is. Het eerste schot wordt hierbij gelost door het kerkelijk gezag, het tweede schot is voor het wereldlijk gezag. Hierna is het de beurt aan de koning van vorig jaar, Harrie van Eck, die deze middag zijn titel verdedigde. De overige gildenbroeders schoten vervolgens om de beurt in een door loting bepaalde volgorde. Er wordt geschoten in twee voorrondes, de beide winnaars maken hierna in een onderlinge tweestrijd uit wie de felbegeerde titel Koning van het Sint Catharinagilde dit jaar in de wacht sleept. Na een felle tweestrijd tussen Ad Ras en Ronnie Verhagen (de zoon van!) veroverde dit jaar Ronnie Verhagen de felbegeerde Koningstitel.
Sint Catharina Gilde Son
Het Sint Catharina gilde is de oudste vereniging van Son en Breugel. Dit blijkt uit een oud dokument waarop het gilde vernoemd wordt. Een perkament van ZH de Paus gedateerd op 27 augustus 1459. In deze brief geeft paus Pius II toestemming aan het gilde een eigen altaar in de parochiekerk op te richten ter ere van de Heilige Catharina en daarop zo vaak het haar nuttig of dienstig leek H.Missen op te laten dragen. Destijds was het gilde een soort burgerwacht ter bescherming van kerk, gezin en dorpsgemeenschap.
Tegenwoordig heeft het gilde een meer folkloristische waarde. Het gilde bewaart het Brabants culturele erfgoed van vroegere jaren en draagt dat weer uit. Broederschap en plezier maken staat hoog in het vaandel. Vendelzwaaien, bazuinblazen, trommelen en schieten zijn daarvan voorbeelden. Een vendelgroet begint steeds met de woorden: "Vendelier presenteert uw vaandel, nijg uw vaandel en zwaai uw vaandel voor God- Koning en Vaderland."
Het vendelen beeldt de strijd uit tussen goed en kwaad; tussen Sint-Joris en de draak. Met zijn vaandel houdt de vendelier de vijand op afstand. Hij draait om hals, romp en benen- gooit het vaandel hoog op en rond het lichaam. Daarbij mag het vaandel de grond niet raken, ook mag het vaandel niet besmeurd raken.
In Son en Breugel is het gilde een veelgevraagde vereniging bij meerdere evenementen maar vooral actief op koningsdag, de dodenherdenking, het bevrijdingsfeest en bij feestelijkheden van de kerk. Diverse jubilea zijn de afgelopen jaren opgeluisterd door het gilde.
Het laatste grote evenement van het gilde is de kringgildedag in 2009 geweest. Daar kwamen zo 1.800 deelnemers op af en 2.500 toeschouwers. In de gildemis was speciaal een koor uit Tres Cantos (Spanje) overgevlogen om de mis op te luisteren. Vele mensen zullen zich nog herinneren dat het gilde een nieuwe brug over de Dommel gelegd had om zo de verbinding tussen Son en Breugel nog eens extra te benadrukken. Het gilde heeft af en toe een uitwisseling met vergelijkbare verenigingen elders in Europa. Fensdorf in Duitsland, Tres Cantos in Spanje, Freistadt in Oostenrijk.
Het gilde is een bloeiende en levendige verenging met leden in alle leeftijdsklassen. Het gilde zoekt nog een aantal jonge enthousiastelingen die als adspirant lid een jaar stage willen lopen bij het gilde.
Interesse of meer weten:
Martin Hulsen 0499-476834
mhulsen@sintcatharinagildeson.nl