"Papa was er helemaal klaar mee. Het hoefde van hem niet meer"
Op 23 september is er een bijeenkomst met als thema 'Regie over het eigen levenseinde', georganiseerd door de Seniorenraad in samenwerking met het Catharina Ziekenhuis. Deze aankondiging is voor DeMooiSonenBreugelKrant aanleiding om dit onderwerp ook eens aandacht te geven. Want de dood en dilemma's rond 'regie over het eigen levenseinde' zitten nog maar al te vaak in de taboesfeer.
Redacteur: Ineke van Uden
Dat er belangstelling is voor bijeenkomsten om te praten over 'regie over eigen levenseinde' bleek ook al in 2015 toen de documentaire 'Zo zit dat dus' over twee vrouwen met Alzheimer die voor euthanasie kiezen erg goed bezocht werd in het Vestzaktheater. Door de grote vraag werd er zelfs een tweede avond ingelast. De documentaire volgt twee vrouwen. Eén daarvan is de moeder van Frank Zwijnenberg. Zij kiest na de diagnose Alzheimer voor euthanasie. Iemand met Alzheimer moet zelf nog bekwaam genoeg zijn om ten tijde van de euthanasie de keuze te kunnen bevestigen. Daarom moeten mensen met Alzheimer soms eerder dan gewild euthanasie laten uitvoeren. An Zwijnenberg liet zich filmen met de wens om dit probleem in Nederland bespreekbaar te maken.
Vinger op de zere plek
Frank Zwijnenberg wil benadrukken dat deze documentaire geen promotiefilm is om mensen op de gedachte te brengen om euthanasie te plegen na het horen van de diagnose Alzheimer. Maar zijn familie wilde wel de vinger op de zere plek leggen als iemand wel de keuze wil maken. Dat euthanasie door regelgeving vaak in een te vroeg stadium uitgevoerd moet worden. Dat is wrang. Dat probleem wordt geïllustreerd in deze documentaire.
Het is genoeg geweest
Regie over het eigen levenseinde. Jose Hogeweg werkt al tientallen jaren als verpleegkundige en heeft in de praktijk vaak te maken gehad met euthanasie-vraagstukken: "De wetgeving rond euthanasie is steeds strenger geworden. En uiteraard moeten er regels en controles zijn. Ik maak soms mee dat ik bij een patiënt thuis kom en dat hij duidelijk aangeeft dat het allemaal van hem niet meer hoeft. Geen chemokuren wil, geen sondevoeding wil en de sondeslang er uittrekt om aan te geven dat het 'genoeg is geweest'. En als je 83 jaar bent, een mooi leven hebt gehad en je wilt deze lijdensweg niet meer, dan begrijp ik dat. Ik zorg in deze situaties altijd dat de patiënt en de familie er samen goed over praten en het bespreekbaar maken met de arts."
Lastig
Euthanasie kan toegepast worden bij ondraaglijk lijden. Jose: "Wat is lijden en wie bepaalt wat lijden is? Dat is heel persoonlijk. Ik heb soms patiënten gezien waarvan ik dacht dat als ik in die situatie terecht zou komen het voor mij niet meer zou hoeven, maar die patiënt vond dat lijden draaglijk. Ik zie ook wel eens dat de patiënt zelf nog helemaal niet zo ver is, maar de familie het al over euthanasie heeft. Dat is best lastig. Hoe goed ik ook snap dat familie soms het lijden of de situatie niet meer aan kan zien. Het gaat te allen tijde om de patiënt zelf. Daarom is het ook goed dat er toezicht is op hulp bij zelfdoding."
Niet meer behandelen
Jose haar vader was zwaar COPD patiënt. Hij kon op een gegeven moment niet meer thuis wonen en vanuit het verpleeghuis moest hij zeer geregeld opgenomen worden in het ziekenhuis met een longontsteking: "Papa was er helemaal klaar mee. Het hoefde van hem niet meer. We hebben hier veel over gesproken. En toch, de eerste keer toen hij weer een longontsteking had, ging hij met toeters en bellen naar het ziekenhuis. We spraken af dat papa een volgende keer niet meer behandeld wilde worden. Zijn wens! En dat gebeurde. Hij werd niet meer naar het ziekenhuis gebracht bij de volgende longontsteking. Hij is in slaap gegleden en overleden. Zonder medicatie. Zijn wens om niet meer behandeld te worden was gehonoreerd. Passieve euthanasie."