Atletieknestor Jan Smit wordt 90 jaar

Son en Breugel - ‘That’s one small step for man, one giant leap for mankind’, waren de woorden van Neil Armstrong toen hij in 1969 als eerste mens voet op de Maan zette. Als hij het niet was geweest dan had iemand anders dat zeer waarschijnlijk ’n paar jaar later gedaan. Zo gaat dat met pioniers, en zo is dat ook met Jan Smit uit Son en Breugel, atletieknestor, die 22 september de gezegende leeftijd van 90 jaar bereikt.

Gastredacteur: Jan Titulaer

Jan Smit (geboren 22-9-1931) behoeft eigenlijk geen introductie in de Nederlandse atletiek. Jan is inmiddels gestopt met atletiek, maar blijft nog even de nestor van het Nederlandse werperspeloton, én blijft voor altijd de pionier van de werpvijfkamp. Deze ‘throwing pentathlon’  is een pittige meerkamp waarbij alle bekende werpdisciplines op één dag worden gehouden in deze volgorde: kogelslingeren, kogelstoten, discuswerpen, speerwerpen en gewichtwerpen.

Eerste officiële werpvijfkamp
Na zijn omzwervingen in Amerika en opgedane ervaring in Zuid-Afrika besloot Jan zo’n 25 jaar geleden de werpvijfkamp in Nederland te introduceren. PSV-Atletiek (tegenwoordig Eindhoven Atletiek) had hier wel oren naar, maar die werpgewichten, waar halen we die vandaan! Geen probleem: Jan liet uit eigen zak een complete set overkomen uit Amerika. En daarmee zette Jan ‘one small step for man, one giant leap for the throwing pentathlon’. In 1996 organiseerde hij samen met Frans Klep de eerste officiële werpvijfkamp in Nederland.

Nederlands recordhouder
Jan: “Dat leek me wel wat, en voor de tweede werpvijfkamp in 1997 meldde ik me dan ook aan. Wat een geweldige happening, het heeft me niet meer losgelaten. Ik was in die tijd zeker geen werper, maar dat viel allemaal nog wel te leren.” Jan Smit was voor velen een voorbeeld; hij was toen immers Nederlands recordhouder discus M60 met 48.04 meter. Een sympathieke man, die terloops ook nog discuskampioen van Zimbabwe schijnt te zijn geweest. Een grote promotor voor de atletieksport, en dan vooral voor het (toen) in Nederland achterblijvende werpen. Jan Smit stond dus aan de bakermat van de eerste Nederlandse kampioenschappen werpvijfkamp. En toen er problemen ontstonden met de organisatie van het NK Kogelslingeren bij de masters was de reactie van Jan: ‘Geen probleem, dan doen wij dat toch hier in Eindhoven.’ En Jan mobiliseerde de juiste personen om zich heen en regelde en passant ook nog het eerste Nederlands kampioenschap Gewichtwerpen.

Veldwerker en sportman
Ongelooflijk, maar waar: Jan stond ook aan de basis van het eerste Duitse Werpvijfkampkampioenschap in Borken. Oorzaak hiervan was een uitspraak van hem tijdens een bezoek aan Borken dat Eindhoven wel een nationaal kampioenschap werpvijfkamp had en de Duitsers in Borken niet! Jan Smit reeg in de daaropvolgende jaren de Nederlandse records en kampioenschappen aaneen. Maar bovenal is Jan Smit een veldwerker, sportman en atletiekpromotor, een doener in hart en nieren, enthousiast en de mouwen opstropend voor eerlijke sport. Misschien verdient hij daarvoor binnen de werpvijfkamp wel een standbeeld.

Laatste worp
Op de laatste zaterdag van oktober in 2016 verbeterde Jan Smit zijn laatste Nederlandse records als 85-jarige. In Zutphen vloog de slingerkogel naar 17.03 meter, het werpgewicht kwam neer in de sintels na 6.91 meter en het record op zijn werpvijfkamp werd getild naar een bescheiden 2103 punten. Het jaar erop stopte een markante atleet, de geest ontembaar, maar het lijf weigerde dienst. Zijn naam prijkt op zijn werpkooi op sportpark de Hondsheuvels in Eindhoven.

Verjaardagskaart
Op 22 september wordt Jan Smit 90 jaar; hij ziet slecht en zijn fysieke krachten zijn sterk verminderd. Maar zijn passie voor de werpnummers in de atletiek is onveranderd. Misschien kent u hem of is dit verhaal aanleiding om hem een verjaardagskaart te sturen. Stuur uw kaart dan naar: Jan Smit, Molenstraat 189, 5691 AH Son en Breugel.