In gesprek met held in de frontlinie: IC-verpleegkundige Hilde Swinkels

Son en Breugel - De 39-jarige Hilde Swinkels-Donkers uit Son en Breugel is sinds 1998 met hart en ziel werkzaam binnen de zorg. Momenteel werkt ze als IC-verpleegkundige en volgt daarnaast een interne opleiding in het Maxima MC te Veldhoven. Hilde vertelt over de bizarre en hectische tijd op de IC waar zij, samen met haar collega’s, zorg verleent aan coronapatiënten.

Redacteur: Ivo van Hoek

“In 1998 begon ik aan de opleiding voor verpleegkundige in het Maxima MC. Sinds 2003 ben ik werkzaam als IC-verpleegkundige”, vertelt Hilde. “Vorig jaar ben ik begonnen aan de opleiding tot Ventilation Practitioner. Deze opleiding behelst met name een verdieping en verbreding in het beademen van patiënten.”

Aan het bed
In een normale werkweek werkt Hilde twintig uur aan het bed en besteedt ze acht uur aan haar opleiding. Sinds het begin van de crisis heeft ze echter vrijwel elke dag gewerkt. Hilde: “Daarbij werk ik natuurlijk veel aan het bed, maar ook de scholing en het dagelijks lezen van nieuwe protocollen in verband met ons ‘nieuwe werken’ vullen de week. Verder geef ik scholing aan de verpleegkundigen die ons tijdelijk komen versterken. Je wilt per slot van rekening de maximale zorg leveren aan de vaak doodzieke IC-patiënten.”

Andere werkplekken
Hilde en haar collega’s kregen ook te maken met andere werkplekken, andere beademingsmachines en een ander patiënt-datamanagementsysteem. Hilde: “Onze OK is omgebouwd tot IC om meer patiënten op te kunnen vangen. Dit vergt veel aanpassingsvermogen van ons en van de andere verpleegkundigen die ons nu ondersteunen. Waar we normaal de zorg hebben over één of twee IC-patiënten zijn dat er nu vaak vier.”

Volle100%
Hilde vervolgt: “Het team waarin ik werk bestaat nu uit een IC-verpleegkundige, een anesthesieverpleegkundige, een OK-assistent en een algemeen verpleegkundige. Dit vergt een totaal andere manier van werken, maar iedereen knokt voor de volle 100% mee. Het is prachtig om te zien hoe deze unieke samenwerking is ontstaan. Als je ziet wat er in zo’n korte tijd is veranderd hier en wat voor bergen werk we al hebben verzet, dan ben ik daar apetrots op!”

Beschermende kleding
Net als alle andere IC-verpleegkundigen in het ziekenhuis, werkt Hilde ook in beschermende kleding. “Deze kleding is erg warm, maar vooral het mondkapje is benauwend en vrij snel staan hiervan dan ook de afdrukken in je gezicht”, aldus de IC-verpleegkundige. Het werk bestaat uit het observeren van de vitale parameters zoals bloeddruk, hartslag, urineproductie en het observeren plus bijsturen van de beademing en het toedienen van vocht, voeding en medicijnen. Daarnaast natuurlijk de persoonlijke verzorging en het begeleiden van patiënten en hun familie. Binnen het geoliede team waarin Hilde werkt, heeft eenieder zijn eigen taken en verantwoordelijkheden. Dit ontlast de IC-verpleegkundigen weer om tot soms vier erg zieke IC-patiënten tegelijk te kunnen verzorgen.

Midden in de crisis
De begeleiding van familie is nu heel anders; die mag maar één keer per dag heel even bij de patiënt. Hilde: “Dit is erg lastig om te zien, maar via oplossingen als telefonische informatie of beeldbellen proberen we dit te compenseren. Ook overplaatsing van patiënten naar een andere provincie had veel impact. Sommigen werden zelfs overgeplaatst naar Duitsland. Dat vergt veel van de familie. Lastig om te zien, maar we zitten nog midden in een crisis waar weinig ruimte is voor ideale keuzes.”

Angst in de ogen
Veel patiënten zijn erg bang en dat is begrijpelijk, dit raakt Hilde wel. Ze moeten het nu zonder hun familie doe als ze in slaap worden gebracht om aan de beademing gelegd te worden als ze het zelf niet meer redden. Je ziet de angst in hun ogen of ze ooit nog wel wakker zullen worden. Zonder steun van familie blijft dat psychisch zwaar voor alle betrokkenen.

Overdracht
“Een ‘gewone’ dag op een corona-afdeling begint met een theetje, want je weet immers niet hoelang je vervolgens in beschermende kleding vaststaat. Kennis maken met het team van de dag: wie kan/mag wat doen en hoe gaan we deze shift met elkaar werken”, beschrijft Hilde een dag op de IC. Aansluitend vindt de overdracht van patiënten plaats van de vorige dienst en worden de patiënten in kaart gebracht. Controles worden gedaan, bloedafnames, beademing bekeken, alarmen ingesteld, verzorging, medicijnen toedienen, wisseling van de ligging van buik naar rug of andersom.

Kundig en snel
Hilde vervolgt: “Anticiperen op wat we zien bij de patiënt betekent continu observeren, verzorgen en bijsturen. Dit is in feite waar de hele dienst om draait. Tussendoor proberen we elkaar af te lossen zodat er snel wat gegeten of gedronken kan worden en even die beschermende kleding uit kan. Bij acute problemen moeten we uiteraard direct, kundig en snel handelen.”

Veel indruk
Naast het werk op de IC maken al die mooie, hartverwarmende lieve kaartjes, appjes en attenties veel indruk op Hilde. “Dat doet je zo ontzettend goed. Maar aan de andere kant hakt het er bij ieder mens flink in als je zoveel extreem zieke patiënten bij elkaar ziet die vaak op hun buik liggen en vrijwel zonder contact met hun familie. Vooral ook die angst in hun ogen voordat ze aan de beademing gaan”, vertelt ze.

Erkenning
Gelukkig zijn er nu een paar patiënten van de IC naar een speciale revalidatie-afdeling gegaan. Hier worden verschillende disciplines ingezet om het revalidatietraject goed aan te pakken. Het doet erg goed te zien dat ze weer opknappen. De verpleegkundige vervolgt: “Dat geeft ons de broodnodige steun en erkenning dat we hoogstaand werk leveren. Helaas zijn er ook al enkele patiënten overleden op de IC-afdeling. In deze tijd worden er wel uitzonderingen gemaakt qua bezoekregels. We hanteren dan de regel dat drie personen erbij mogen. Veel gezinnen bestaan natuurlijk uit meer dan drie personen, dus dat zijn duivelse dilemma’s momenteel.”

Vrije dagen
De vrije dagen die Hilde tussendoor heeft, probeert zij te besteden aan haar gezin om samen iets leuks te doen; een spelletje of een wandeling door de natuur of even een serie kijken. In ieder geval ‘even geen corona’ of gewoon even niets. Dat lukt helaas niet altijd omdat je veel neventaken (in je vrije tijd) nog snel even wilt afwikkelen.

Gezin
Haar man Bart heeft een hoveniersbedrijf en probeert door te werken ondanks de regels van de overheid. In een tuin is het gelukkig mogelijk afstand te bewaren. Met het huidige werkschema van Hilde zorgt Bart veel voor hun vier kinderen die ook aan huis gekluisterd zijn met huiswerk. “Het is zo fijn om dit samen te kunnen regelen. Sanne van tien, Luuk van acht, Niek van zes en Koen van vier doen het heel erg goed. In de ochtend leren, waarbij ze elkaar ook helpen en in de middag gezellig samen de tuin in. Dit ontlast mij enorm, waardoor ik het extra werk ook kan volhouden. Vooral als ik nachtdienst heb en iedereen de hele dag thuis is moeten ze toch stiller zijn”, vertelt ze tevreden. Een hele opgave als Hilde slaapt en ’s nachts weer gaat werken. Maar dat doen ze zo goed, waardoor de broodnodige rust is gegarandeerd. “Ik ben dan ook enorm trots op mijn gezin hoe ze ermee omgaan. Voor het hele gezin is deze coronatijd een grote verandering. Nu draait vrije tijd ook veelal nog om het ziekenhuis. Wel is het alle zes de familieleden overduidelijk dat maatregelen in acht nemen belangrijk blijft. Ook zij staan een beetje aan de frontlinie en zien dagelijks de impact”, sluit Hilde af.