Van psychologie naar boer ''Het is niet alleen romantisch''

Een eigen speeltuin voor de drie(5,3,1) kinderen, een fysieke en mentale uitdaging en het volgen van hun hart. Paul en Lia Schots, die sinds 2001 samen zijn, besloten in 2014 hun leven compleet om te gooien en samen met oom Albert Vink boerderij de Hofstad te runnen. De boerderij te Olen is vanaf dan hun leven.

Door: Loeki van den Broek en Esmée Kneppers

Paul Schots is een 35-jarige vader die je wellicht niet op de boerderij zou verwachten. Hij verhuisde op zijn achttiende van Uden naar Tilburg om Psychologie te gaan studeren aan de Universiteit. Hij specialiseerde zich in de economische psychologie waarna hij gestart is met promoveren aan de marketing faculteit. Nadat hij extern zijn onderzoek had uitgevoerd bij Philips, stopte hij zijn promotie en mocht hij bij Philips blijven hangen. Na zijn tienjarige carrière bij Philips – waarin hij om de drie jaar naar een nieuwe uitdaging zocht – kwam de mail van Albert als geroepen. Albert Vink(63), de oom van zijn vrouw Lia, wilde graag dat de boerderij in handen van de familie bleef. Zelf heeft hij geen vrouw en kinderen en dus zocht hij contact met de rest van de familie. ''Toen hadden wij zoiets van: 'Daar moeten we maar eens over gaan praten, kijken of dat past en wederzijds klikt.' Hier zijn we toen een jaar mee bezig geweest voordat we de knoop door hebben gehakt. In november 2014 ben ik gestopt bij Philips en in januari 2015 zijn we hier begonnen.''
''Ik merkte hiervoor in Uden altijd al dat ik het heel fijn vond om in de vakanties veel thuis te zijn, rondom huis bezig te zijn en te klussen. Ik vind het gewoon heel leuk om dingen te maken en ook fysiek bezig te zijn. Maar ja, ik heb altijd gezegd: 'Boeren dat is niks voor mij'. Het is natuurlijk ook raar als je aan de universiteit hebt gestudeerd en tien jaar bij Philips hebt gewerkt; dan ga je toch geen boer worden? Zo reageerden mijn collega's ook: 'Boer?! Met échte koeien?'. Ik kom gewoon uit het centrum van Uden.'' Lia daarentegen is opgegroeid op de boerderij. Ze werkt nu ook nog drie dagen per week buitenshuis als dierenarts/veearts. ''Weten jullie of koeien altijd melk geven?'', vraagt Paul. ''Geeft jouw moeder ook nog steeds melk dan?'', lacht hij. "Ik zou het 15 jaar geleden ook niet geweten hebben.''
''Natuurlijk vond ik de stap super spannend. Je denkt dat je het leuk vindt maar je hebt er een heel ander beeld bij.

Het is een totaal andere levensstijl; je zit niet meer in de auto op weg naar je werk waardoor je 8/9 uur van huis bent. Dat je 's avonds thuis komt voor het eten waarna je je kinderen op bed legt en uitgeblust op de bank ploft. Ik kan het bijna niet uitleggen. Mijn ouders vonden het eerst ook best moeilijk. Het is ook een hele verantwoordelijkheid – je hebt dieren, je kunt niet zomaar twee weken op vakantie gaan. Maar nu vinden ze het helemaal geweldig. Mijn vader is hobbyfotograaf dus iedere keer als we iets hebben komt hij fotograferen.''
Paul en Lia zijn het er beide over eens dat het super goed heeft uitgepakt. Lia: "Paul was elke 3 jaar weer uitgekeken op zijn baan. Dan vroeg hij aan mij: 'wat zal ik nu weer gaan doen?' Maar we hebben afgesproken dat hij dat nu niet over vier jaar mag zeggen'', lacht Lia. Maar daar is Paul ook niet bang voor. Zo zegt hij: "Het voelt gewoon niet als werken op de boerderij. Als ik in de avond nog even de kalfjes moet voeren of iets anders, voelt het gewoon als klussen of hobbyen." Maar, vinden ze dan toch beide: ''Het is ook hard werken, het is niet alleen romantisch.''

Ook heeft Paul, nu hij eigen ondernemer is, veel ruimte voor nieuwe uitdagingen. "Ik kan zelf uitzoeken wat ik wil doen en zo daag ik mezelf uit. Zo hebben we bijvoorbeeld hierachter een vergaderruimte dat zeer regelmatig wordt verhuurd aan externe bedrijven. In de vergaderruimte ontvangen we ook wel eens scholen waaraan we excursies geven. We willen zoveel mogelijk scholen uitnodigen om op de boerderij te komen kijken. Ook zijn we nu bezig om een zorgboerderij op te zetten. We willen dagbesteding gaan bieden aan mensen met een beperking. We hebben een harstikke mooie plek en locatie om hier mensen een doel te geven en te laten meehelpen. Ik denk dat we binnen nu en een half jaar kunnen draaien. Door de drie dagen dat Lia buitenshuis werkt, zijn ze beperkt in tijd: ''Daarom zijn we nu opzoek naar iemand die de zorgboerderij zou kunnen leiden – met natuurlijk onze sturing.'' En mochten er ouders of begeleiders zijn van jong volwassenen met een beperking die het idee hebben dat een zorgboerderij goed zou passen dan zijn ze van harte welkom om contact op te nemen. Daarnaast hebben ze ook de drie kinderen, die het overigens erg leuk vinden op de boerderij. ''Ze noemen het hun eigen speeltuin.'' Lia: ''Er is altijd iemand thuis. Je bent eigenlijk altijd wel aan het werk maar als er een leert fietsen dan heb je dat ook gezien. Dan hoef je dat 's avonds niet aan de keukentafel te vertellen. Werk en privé lopen compleet door elkaar heen.''

Spijt van de stap in het boerenleven hebben de twee zeker niet: ''Als ik hier de mensen van Philips zie vergaderen dan denk ik van: Ah, ik ben écht niet jaloers. Ik vind het heel fijn om fysiek lekker te werken; ik hou daar wel van.'' Maar Paul heeft ook zeker geen spijt van zijn carrière bij Philips, want hij heeft het allemaal meegenomen op de boerderij. ''Bij marketing bijvoorbeeld: waar liggen business-opportunity's? Waar liggen er kansen om te groeien en hoe ga je dat invullen? Dat kan op alle typen bedrijven; dat is altijd relevant.'' Paul vindt: ''Je kan beter spijt hebben van de dingen die je gedaan hebt dan achteraf denken: Goh hadden we dat maar geprobeerd." Lia voegt daaraan toe: "Vooral de vraag 'hoe zou het zijn geweest als?' zou dan door ons hoofd spoken."

Het was een keuze vanuit hun hart. ''We komen uit een hele luxe situatie met een goede baan bij Philips en een baan als dierenarts . En nu zitten we in een situatie waar produceren meer kost dan dat het verdient.'' Doordat het melkquotum – wat inhoudt dat boeren maar een maximale hoeveelheid melk mogen produceren – afgelopen jaar is afgeschaft, hebben veel veehouders gekozen om hun bedrijf uit te breiden. Momenteel is er dus veel aanbod van melk , dus dat zorgt voor een prijsdaling. Gelukkig hebben we de overstap niet gemaakt om er financieel nog beter van te worden. Zo lang we de rekeningen kunnen betalen en onze kinderen kunnen bieden wat ze nodig hebben vinden wij het prima. "Die grote auto heb ik al", zegt Paul lachend, "alleen rijdt zo'n tractor niet zo hard".
''Je bent wel gedwongen om vooruit te kijken.. maar ik vind het ook heel leuk (om vooruit te kijken). En dat heb ik natuurlijk altijd gedaan bij Philips. Ons toekomstplan is om de omschakeling naar biologisch te voltooien, een zorgboerderij te starten en wellicht zelf onze biologische melk te gaan zuivelen. Op die manier willen we er dan ook breed in staan.''

''We zijn nu in omschakeling om biologische melk te produceren. Dat past ook bij onze filosofie: Biologisch is gezonde melk, op een gezonde manier produceren voor de omgeving. Je mag geen bestrijdingsmiddelen gebruiken, minder antibioticumgebruik en beperkt met mest omgaan. Je probeert de balans te zoeken met je omgeving en ook het produceren van gezonde producten'', aldus Paul. Lia vult aan: ''Het gaat vooral om bewust produceren; je beheert de grond voor de generatie na je. . Je hebt echt een verantwoordelijkheid voor de volgende generaties.''
''Het mooiste van de boerderij vind ik het verbeteren. Ik wil eigenlijk altijd het maximale eruit halen, maar natuurlijk niet iets uitputten'', zo zegt Paul.