Afbeelding
Foto: Astrid Timmers

Column Luc: Verbijstering

Algemeen Column

Son en Breugel - Ik zag het, vlak voordat we een film zouden gaan kijken. ‘Zo meteen een extra journaal’, was de boodschap. Een verzwaring of verlenging van de lockdown, vermoedde ik. Tot mijn verbazing zag ik dat het ging om iets heel anders, de bestorming van het Capitool, het Amerikaanse parlement. 

De verbazing sloeg om in verbijstering, bij het gadeslaan van de gebeurtenissen. Een man, met ontblote borst en een bizonvel op zijn hoofd (compleet met hoorns), een man met een doodskop op zijn T-shirt en de slogan ‘Camp Auschwitz. Work brings freedom’, het was een bonte mengeling van fans van Trump. Van aanhangers van complottheorieën tot rechts-extremisten, ze drongen het heilige der heiligen van de Amerikaanse democratie binnen, en lieten een chaos achter.

De hele wereld was zo’n beetje verbijsterd, verontwaardigd, boos! Amerika, het symbool van westerse democratie, werd gegijzeld door een stelletje gekken, die erop uit leken die democratie omver te werpen. Een poging die averechts lijkt te werken, de steun voor Trump lijkt steeds meer af te brokkelen, er werd zelfs gesproken over een afzettingsprocedure. Of het zover komt, is de vraag. Een betere vraag is: hoe kon het zover komen?

Dan heb ik het niet over het falen van de politie in Washington DC, die ondanks de voortekenen én de oproep van Trump ‘Stop the steal’ overduidelijk niet voorbereid was op wat ging gebeuren. Hadden ze dat kunnen, nee móéten weten? Ondanks alle uitspraken van Trump, ondanks de veelheid aan voortekenen, kon ik in elk geval niet geloven dat het daadwerkelijk zou gebeuren. Totdat het gebeurde. Een veel interessantere vraag is wat Trump en zijn aanhangers beweegt om te doen wat ze doen.

Wat er omgaat in de hoofden van deze mensen, ik weet het niet. Ik weet ook niet of ik het zou willen weten, of ik rond zou willen kijken in de donkere krochten van hun gedachten. Wat ik wel weet, is dat er veel onbegrip is, woede zelfs. De Trumpaanhangers zien hun acties als legitiem, noodzakelijk zelfs, ze zijn bereid alles te doen om hun doel te bereiken. Als we niet kijken naar wat hen drijft, wat hen zo heeft gemaakt, zal het probleem niet verdwijnen. Dan kan er zo maar weer een Trump president worden, dan kan het zomaar zijn dat er weer een bestorming plaatsvindt, of dat er daadwerkelijk een burgeroorlog losbarst.

Als we niet leren van de geschiedenis, zijn we gedoemd haar te herhalen. Dat zou nog het meest verbijsterend zijn.