“De zorgen kun je niet loslaten, maar je kunt het wel anders vasthouden.”
AlgemeenSon en Breugel - Aan de buitenkant zie je het niet altijd. Britt Prinsen is ooit jeugdprinses carnaval geweest, ze zwom en danste vroeger veel. Een vrolijke meid. Maar thuis en in haar hoofd had ze volop zorgen. Misschien eerst niet bewust. Want Britt vond het heel normaal dat ze als 8-jarige al kookte, hielp met de boodschappen en thuis meehielp in de aansturing naar haar twee broers.
Britt (20) heeft twee broers. De oudste heeft een vorm van autisme en ADHD en de jongste heeft ADHD. Het gaat Britt vanaf kinds af aan al makkelijk af om de onrust van haar broers in rustiger vaarwater te krijgen: “Papa werkte veel en ik hielp mama dan. Mama had het zwaar. Ik vond het heel normaal wat ik deed. Als kind denk je dat het er bij anderen net zoals bij je zelf aan toe gaat en dus had ik niet in de gaten dat ik mantelzorger was/ben.”
Groep jonge mantelzorgers
Britt werd zich pas bewust van haar mantelzorg-zijn toen Marieke Schoenmakers van de LEVgroep op de basisschool in de klas vertelde over jonge mantelzorgers. “Bij alles wat Marieke vertelde knikte ik. Ik voelde herkenning. Marieke en ik gingen in gesprek en ik sloot me aan bij de groep jonge mantelzorgers. Daar ontmoette ik andere jongeren die in hetzelfde schuitje zaten. We kwamen geregeld bij elkaar. De ene keer praat je over je situatie, de andere keer heb je gewoon zin om leuke dingen te doen. Op die momenten hoefden we even niet voor anderen te zorgen, maar werd er voor ons gezorgd.”
Tweede natuur
Het aansturen van mensen met moeilijk gedrag is de tweede natuur van Britt geworden. Daar heeft ze ook baat bij. Toen ze als 14-jarige een stage liep bij jongeren met een beperking zag ze dat collega’s alles uit een boekje hadden geleerd, terwijl zij het al in de vingers had. Ook nu in haar werk als leerling begeleider op Zonhove maakt ze gebruik van haar jarenlange ervaring van thuis: “Wat ik vroeger leerde vanuit mezelf, is nu mijn kracht in mijn werk.” Een mooi ‘voordeel’, maar Britt kent ook de nadelen van het mantelzorgen.
Trauma
Want als mantelzorgen je leven gaat beheersen is het niet goed. Britt had er last van als het niet goed ging met haar broer(s): “Ik wilde de controle houden. Alles weten. Ik was veel te veel bezig met mijn broers en met papa en mama. Maar dat werd me veel te veel.
In die tijd zorgde ik ook voor mijn oma. Ze is inmiddels overleden. Ook daar stond ik weer als mantelzorger te zorgen. Ik deed dat vanuit mijn hart. Maar ik merkte dat het niet goed ging met mij. Ik had een trauma opgelopen aan haar overlijden. Tijdens het mantelzorgen thuis probeerde ik steeds de situatie zo te maken dat het beter ging. Maar tijdens het zorgen voor mijn oma ging het niet beter. Ze overleed. Ik had er nachtmerries van. Legde de lat in mijn werk ook erg hoog voor mezelf. Een collega attendeerde mij erop om eens met de huisarts te gaan praten. Die stuurde me door naar een psycholoog.”
Hulp
“Het overlijden van mijn oma heb ik tijdens de therapie verwerkt. Maar ook leerde ik naar mezelf kijken in de rol als mantelzorger. Ik dacht teveel voor een ander. Ik moest kritischer kijken waarmee ik wilde helpen, of dat wel echt nodig was, maar vooral ook om mezelf niet steeds aan de kant te zetten.” Britt vertelde in eerste instantie ook niet aan haar ouders dat ze in therapie was. Ze wilde haar ouders daar niet mee belasten: “Vaak vertelde ik iets grappigs thuis zodat ze niet mijn zorgen zagen. Ik hield heel veel voor mezelf.”
Afstand
Het belangrijkste wat Britt leerde in de therapie is dat je best kunt mantelzorgen, maar dat de problemen van haar broers niet haar problemen moeten worden: “De zorgen kun je niet loslaten, maar je kunt het wel anders vasthouden.” Een gouden regel die alles zegt. En natuurlijk heeft Britt nog steeds de neiging op van alles op te lossen voor haar broers en ouders, maar ze kan er nu ook met afstand naar kijken: “Ik hoef niet meer alles te weten. Als mijn broer belt ben ik waar nodig een luisterend oor, maar hij zal zelf aan de slag moeten om zijn zaken op orde te krijgen.”
Wat is nodig?
Britt heeft als advies dat wanneer ergens hulp geboden wordt, hulpverlening ook moet kijken naar de mensen die om die persoon heen staan en mantelzorgen. Als de LEVgroep niet op de basisschool langs was geweest, had ik nooit beseft dat ik jonge mantelzorger was.
Mantelzorggroep 18+
Britt heeft samen met een andere mantelzorger nu een groep 18+ mantelzorgers tussen de 18 - 22 jaar opgericht. Elkaar gewoon af en toe zien. Wil je je verhaal kwijt, dat kan. Wil je gewoon gezelligheid? Kan ook. Je bent welkom om een keer aan te haken. Meer informatie is te verkrijgen via de LEVgroep.
