Foto: Wil Feijen
Foto: Wil Feijen

Kerk redden is niet aan de orde  volgens vaststaand besluit bisdom

Politiek

Het pamflet 'Red de kerk' en 1300 handtekeningen van verontruste inwoners pleiten voor het behoud van het kerkgebouw. Maar de toekomst van het kerkgebouw lijkt geen discussie meer te zijn. De voorwaarde van het bisdom voor de totstandkoming van de nieuwe kerk is de sloop van het huidige kerkgebouw, zo heeft de nieuwe bisschop in het afgelopen najaar bepaald.   

In het kader van de verschijning van het beleidsplan van de nieuwe bisschop Gerard de Korte afgelopen oktober werd Son en Breugel een nieuwe kerk gegund. De vorige bisschop stond de nieuwbouw van een kerk niet toe.  
Het overleg tussen bisdom, parochiebestuur en gemeente is de laatste maanden op constructieve wijze voortgezet. Het bisdom heeft de voorkeur voor een nieuwe, kleinschalige kerk achter de toren. Dat is een uitstekende locatie, direct grenzend aan het Vroonhovenparkje met prachtige bomen en het Balkon van Son aan de Dommel. Hopelijk zal de architect van de nieuwe kerk het "groene buiten" prominent betrekken in zijn ontwerp.
Met de titel van het beleidsplan van de bisschop spreken Parochiebestuur en Torengroep St. Petrus' Banden in hun nieuwsbrief de wens uit voor "samen bouwen in vertrouwen".

Op basis van de besluiten van de nieuwe bisschop is het zeker niet de bedoeling om de bestaande kerk te redden. In zijn nota pleit de bisschop voor een nieuwe, hartelijke, gastvrije kerk met ruimte voor verschillende accenten en vormen van katholieke spiritualiteit. De huidige St. Petrus' Bandenkerk biedt plaats aan 1000 mensen, maar bij eucharistievieringen zijn veelal niet meer dan 100 kerkgangers aanwezig. Een kleine, toegankelijke en uitnodigende kerk past in de tijd waarin we nu leven. 
Opdracht van bisschop
Het kerkbestuur is dankbaar dat de bisschop de parochie Heilige Oda een nieuwe kerk gunt. Begrijpelijk, want drie jaar geleden stond zo vast als een huis dat de Petrus' Bandenkerk op termijn gesloten zou worden. Destijds zonder toezegging van de bouw van een nieuwe kerk. Het is daarom niet te verwachten dat de bisschop zijn eerdere besluiten zal herroepen. 
Het kerkbestuur heeft van het bisdom inmiddels de opdracht én het mandaat gekregen om voorbereidingen te starten die leiden tot de bouw van de nieuwe kerk. Parochie en gemeente zijn in januari tot overeenstemming gekomen over de voorwaarden van de koop van de kerk en bijbehorende grond. Dit moet op korte termijn leiden tot definitieve en formele besluitvorming. De ontwikkeling van een MFA, deels op de grond waar nu de oude kerk staat, is een logisch gevolg. De oude kerk redden lijkt daarom een gepasseerd station. Het is aan de gemeente om een gebouw te realiseren dat qua functie en uitstraling aansluit bij de gewenste sociale functie van het centraal gelegen kerkplein. Voor de invulling van het centrumplan is het logisch dat de gemeente de oude kerk en bijbehorende grond aanschaft. Verder uitstel is niet gewenst na jaren van overleg met het bisdom en onduidelijkheid over de realisatie van het kerkplein.  
Eerder dit jaar stelde de rechter de gemeente in het gelijk door de Sint-Petrus' Banden met goede redenen niet op de gemeentelijke monumentenlijst te plaatsen. De rechter stelde dat het gebouw weliswaar monumentale waarde heeft, maar dat de gemeente toch op goede gronden heeft besloten om de kerk geen status te geven.

Voortschrijdend inzicht
Er kan moeilijk worden beweerd dat nu "ineens" de (sloop)kogel door de kerk moet. De plannen en discussies over de toekomst van de St. Petrus' Banden kerk duren al ruim 6 jaar. De koerswijziging van het bisdom door aantreding van de nieuwe bisschop heeft processen versneld, zowel bij het kerkbestuur als bij de gemeente die al lange tijd bezig is met de ontwikkeling van het centrumplan. Voortschrijdend inzicht vraagt om aanpassing van bestaande plannen die gebaseerd waren op een nieuwbouw voor de MFA op het tijdelijke parkeerterrein. 
Architect Thomas Rau, uitgeroepen tot Architect van het Jaar 2013, die door de selectiecommissie is aangesteld voor de MFA aan het kerkplein is overigens een meester in duurzame en toekomstbestendige architectuur. Op de website van zijn architectenbureau RAU worden fraaie, gerealiseerde projecten getoond waarbij het gehele of gedeeltelijke hergebruik van historische gebouwen het uitgangspunt vormden bij ontwikkeling van een nieuw gebouw. Wellicht is RAU in staat om de karakteristieke gevel - of andere elementen van het kerkgebouw - te integreren in een nieuwe, functionele MFA. Wat Thomas Rau betreft 'dient het kerkplein omgetoverd te worden tot een centraal, levendig plein met een eigen uitstraling waarbinnen bestaande iconen gekoesterd worden, aangevuld met dorps groen en horeca.'
Om inwoners van Son en Breugel te betrekken bij de ontwikkeling van het centrumplan of vlekkenplan zou een heldere presentatie in het gemeentehuis door middel van een maquette en artist impressions zeker helpen. Ook een duidelijke uitleg van de gang van zaken zou nuttig zijn. Het zou bijvoorbeeld zomaar kunnen dat enige haast geboden is bij de definitieve veststelling van de plannen voor de herinrichting van het kerkplein met het oog op de onzekere, bestuurlijke toekomst van de gemeente. Een ander reden is uiteraard dat het tijd wordt dat er een einde komt aan de voortdurende politieke discussie die al jaren voortsleept. 
Toelichting redactie: Dit artikel is tot stand gekomen op basis van de officiële berichtgeving van het parochiebestuur in de extra nieuwsbrief over de stand van zaken van de oude en de nieuwe kerk en overige publicaties in de media met betrekking tot de oude kerk en de nieuw te bouwen MFA. Meer informatie is o.a. te vinden op de website www.heiligeodaparochie.nl en www.gemeentesonenbreugel.nl