Bijzondere mensen uit Son en Breugel Hendrikus (Driek) van der Heijden

Son en Breugel - In de serie bijzondere mensen uit Son en Breugel besteden we dit keer aandacht aan Hendrikus (Driek) van der Heijden. Zoals hierna zal blijken behoort Driek van der Heijden zeker tot de groep bijzondere mensen uit Son en Breugel. Driek werd op 10 november 1872 geboren uit het huwelijk van Johannes van der Heijden (*Son, 20-01-1823, landbouwer) en Maria van der Heijden (*Son, 17 -11-1838). 

Gastredacteur: Frans Wilbrink

Daags na de geboorte deed Johannes aangifte bij de Burgerlijke Stand; daarbij waren aanwezig Piet Sijkens, van beroep houtzager, en Antonie van der Heijden, van beroep bakker. De twee getuigen zetten hun handtekening, maar vader Johannes verklaarde “uit ongeleerdheid niet te kunnen tekenen”. Een paar jaar later kreeg Driek nog een broertje, Martinus geheten. Vader Johannes had uit een eerder huwelijk een dochter met de naam Theresia. De familie Van der Heijden woonde in Breugel aan het dorpsplein (nu Pieter Breughelplein). Toen Driek zes jaar oud was, overleed zijn moeder. Over zijn jeugdjaren is verder weinig bekend. Wel weten we dat hij al op 18-jarige leeftijd werd veroordeeld tot drie maanden gevangenisstraf en betaling van de proceskosten ad f. 507 wegens weerspannigheid tegen personen bekleed met overheidsgezag.

In de jaren ‘90 verliet Driek het ouderlijk huis en nam zijn intrek op het adres A78, een van de krotwoningen aan wat later de Anton van de Venstraat zou heten. Inmiddels leerde Driek Geerdina Beks kennen en trouwde met haar in Woensel op 14 februari 1896. Geerdina (*Son, 24-09-1860) had een huwelijk achter de rug met Martinus Slegers (*Beek en Donk, 10-04-1851, landbouwer). Dat huwelijk had plaatsgevonden op 24 augustus 1892. Veertien maanden later overleed Martinus en twee weken na zijn dood werd hun eerste en enige kind Martina geboren. Het moet een zware tijd voor Geerdina zijn geweest. Maar zij wist zich te herpakken, ontmoette Driek en trouwde met hem. Uit de stukken die bij de huwelijksakte zaten, bleek dat Driek aan de verplichtingen van de Nationale Militie had voldaan. Bovendien had de commandant van het 6e Regiment Infanterie, waartoe Driek behoorde, toestemming voor het huwelijk gegeven. Verder blijkt dat Driek de huwelijksakte - net als zijn vader bij zijn huwelijk - ‘wegens ongeleerdheid’ niet had ondertekend. Geerdina had - hoewel wat onbeholpen - wel haar handtekening gezet.

Of het een gelukkig huwelijk was, is niet bekend, maar feit is dat op 31 augustus 1897 een kind werd geboren dat de naam Johannes kreeg. Maar 2½ maand later overleed de baby tot groot verdriet van de ouders. In 1898 verklaarde de rechtbank in ’s-Hertogenbosch Driek schuldig aan twee delicten, namelijk weigering een ambtelijk of rechterlijk bevel op te volgen en mishandeling. Hij werd hiervoor bij verstek veroordeeld tot één maand gevangenisstraf. Terwijl Driek in de bak zat moest Geerdina maar zien hoe ze het gezin draaiende hield in een tijd waarin er nauwelijks sociale voorzieningen waren. Waarschijnlijk is alle ellende van de laatste jaren haar te veel geworden. Op 15 mei 1899 vond men haar dode lichaam in de Dommel in Sint-Oedenrode. Dokter Raupp uit Nuenen noteerde de volgende dag op het doodsbriefje als doodsoorzaak ‘submersie’ oftewel ‘verdrinking’. Hoewel het nergens met zoveel woorden staat, kan het bijna niet anders of Geerdina heeft zichzelf van het leven beroofd. Driek en zijn stiefdochter Martina bleven alleen achter. Martina werd ondergebracht bij de familie Slegers in Lieshout. Driek vond afleiding in de natuur en ging van jagen en stropen zijn beroep maken. Dit zou hem nog menigmaal in aanvaring brengen met justitie.

In de laatste jaren van zijn leven woonde Driek in een houten huisje in een rozentuin, genaamd Lisa’s Hof. Op bijgaande foto staat Driek met zijn jachthond bij de waterpomp in die rozentuin. Op de foto heeft iemand met sierlijke letters geschreven: “Driek op Lisa’s Hof 30 April 1933”. Volgens Wim van Tits was een echtpaar uit Eindhoven eigenaar van de tuin; het was een grote rozentuin met allemaal verschillende rozen. De tuin lag achter de ambtswoning van burgemeester Schoepp. De toegang tot de tuin lag aan de Heistraat en de naam Lisa’s Hof stond op de poort vermeld. Driek de Zuute overleed op 26 februari 1939. Hoe Driek aan zijn bijnaam ‘de Zuute’ is gekomen, hebben wij niet kunnen achterhalen. Zuute zou kunnen verwijzen naar ‘zoete’ of ‘brave’. Gelet op Drieks strafblad is dat niet waarschijnlijk, of het moet ironisch bedoeld zijn geweest.

Heeft u nog opmerkingen over dit artikel? Stuur uw reactie(s) dan naar Frans Wilbrink,
e-mail: coordinatorbg@erfgoedvereniging-sonenbreugel.nl of bel naar 0499-473049.