Tijdschrift Heem Son en Breugel weer verkrijgbaar

Son en Breugel - Het vierde nummer van het tijdschrift ‘Heem Son en Breugel’ van dit jaar is uitgekomen waarin het verhaal over de beruchte hertog Alva te lezen is. Verder een verhaal over de opknapbeurt van het Oude Raadhuis dat in 1920, net als nu, ook in de steigers stond. Ook in het vierde deel een overzicht van het aantal geboortes, sterfgevallen en huwelijken; wie trouwde met wie?

Het is 450 jaar geleden dat de in onze streken zo beruchte hertog Alva aan de inwoners een belasting oplegde waar ze -zacht uitgedrukt- niet blij mee waren. In die tijd was het de Spaanse koning die hier de scepter zwaaide en Alva hierheen gestuurd had om de bevolking te straffen voor onder meer de beeldenstorm. Het plan was om drie belastingen te heffen; uiteindelijk bleef er één over: de honderdste penning, oftewel een procent op alle bezittingen, roerende en onroerende goederen. Wat dit betekende voor de mensen van Son en voor de eigenaren die niet in het dorp woonden, staat te lezen in de nauwkeurige registratie die hiervan werd bijgehouden en die van Son bewaard is gebleven. Hij geeft een mooi overzicht van de bezitters van de gronden en de huizen, en van de grootte hiervan, alsook van de huurders. De belasting werd betaald met geld in de diverse gangbare muntsoorten en in natura zoals rogge, boekweit, boter. Het artikel schetst een goed beeld van de verdeling van goederen in Son in de 16e eeuw.

Een heel ander verhaal is een stukje geschiedenis van Son en Breugel honderd jaar geleden, in 1920 dus. Net als nu stond het oude raadhuis in de steigers en kreeg het een grote opknapbeurt. Anders dan nu was, dat er een flink stuk werd aangebouwd, het deel waarin onze heemkundekring huist. Het had uiteraard heel wat voeten in aarde, vooral als het over de kosten ging. Heel mooi was het geschenk van de dochter en schoonzoon van Samuel van Hoven: een grote vergadertafel en stoelen voor B&W en de raadsleden die nu ook honderd jaar oud zijn. We gebruiken ze met zorg en respect. In het onderwijs vond een verschuiving plaats. Het hoofd van de Sonse jongensschool vertrok, de onderwijzer van de Breugelse school volgde hem op. Het hoofd van de meisjesschool vervulde die functie vijfentwintig jaar en dat werd gevierd! Er waren trubbels bij de aanleg van het kanaal, de nieuwe woningbouwvereniging ging huizen bouwen, de dommelbrug werd hersteld, de werkgelegenheid ging achteruit vooral in de klompenmakerijen die grote concurrentie ondervonden van hun Belgische collega’s. De Breugelse pastoor Van Iersel vroeg om gezondheidsredenen ontslag en werd opgevolgd door pastoor Van Vlokhoven. De Sonse molen aan de Eindhovense weg stond te koop. De winter viel vroeg in dat jaar: op 29 november was het gedeelte van het kanaal dat al met water gevuld was dichtgevroren en vormde een prachtige ijsbaan!

Er gebeurde nog meer in 1920: er werden kinderen geboren, huwelijken gesloten en er overleden mensen. Er werden 45 kinderen geboren; 17 jongens, 28 meisjes. Er overleden 37 mensen; in dit artikel is te zien welke personen het betrof, wie ze waren, hun beroepen. Het aantal huwelijken lijkt een inhaalslag na de oorlog: maar liefst vijftien paren trouwden en wie trouwde met wie? In duidelijke overzichten krijgen we een beeld van alle aantallen en de familierelaties.

Leden van de heemkundekring krijgen dit tijdschrift thuisbezorgd. Losse nummers zijn verkrijgbaar bij Optiek Cooijmans, Dommelstraat 11, Son. De boeken ‘Son en Breugel van oudsher een kruispunt van wegen’ en ‘Son en Breugel 1960-1970’ zijn te koop bij Optiek Cooijmans, Dommelstraat 11, en bij boekhandel De Traverse, Nieuwstraat 38, in Son. Behalve bovengenoemde boeken is ook het fotoboek ‘Son en Breugel vergane glorie’ verkrijgbaar bij de heemkundekring in het Oude Raadhuis als dit na de restauratie weer open is voor publiek.

De collecties van foto’s, documentatie, oude krantenknipsels, notariële akten, rouwbrieven, bidprentjes enz. worden regelmatig aangevuld door schenkingen. Mocht u iets in de kast hebben liggen dat past bij deze collecties, dan stellen wij het erg op prijs als u contact opneemt met een van onze leden, of zelf eens langskomt op maandag in het Oude Raadhuis tussen 9.30 en 16.00 uur. Ook dit ná de voltooiing van de restauratie.