Landelijke Dag tegen Pesten; het verdriet van pesten gaat verder dan het moment

De landelijke Dag tegen Pesten vindt ieder jaar op 19 april plaats. Op deze dag besteden veel scholen in Nederland extra aandacht aan het stoppen van pesten. Leerlingen, maar niet alleen zij, kunnen het verschil maken door bewustwording van de gevolgen van pesten te vergroten en positieve verandering te stimuleren. En dat is nodig, want uit trieste cijfers blijkt dat op scholen 1 op de 10 leerlingen wordt gepest, op het werk 1 op de 8, en in bejaardencentra zelfs 1 op de 5 mensen. Pesten gaat veel verder dan alleen het (basis)onderwijs!

Redactie: Patricia van Baak

Levenslange blauwe plek
De gevolgen van pesten zijn zeer ingrijpend, ook voor de lange termijn. Zo konden mijn koor-buurvrouw en ik maar moeilijk een tekst onthouden. Vlak voor een optreden had mijn zangmaatje een briljant idee: ze plakte een briefje met tekst op de rug van de zangeres vóór ons. De sfeer was lacherig, totdat zij zich omdraaide en snauwde het briefje direct te verwijderen, haar ogen gevuld met tranen. Later bij een kop koffie nam ze ons mee naar haar schooltijd. Ze droeg steeds briefjes met de meest bizarre opdrachten mee op haar rug. De wond van toen is een levenslange blauwe plek. En maakte iemand toen het verschil? Ze kon zich niet herinneren dat er iemand voor haar opkwam, ook de leraren niet. Dát is misschien nog wel het meest eenzame binnen de situatie van pesten.

Dat doen zij zó dat niemand anders dit hoort. Ik word er niet eens meer verdrietig van

STIP IT
Ik besluit om binnen mijn werk (pleeg)kinderen te bevragen naar pestprogramma’s binnen school.
En zo leer ik dat NPO Zapp de STIP IT (Samen Tegen Iemand Pesten) heeft geïntroduceerd tijdens de themaweek tegen pesten, 10 t/m 18 februari 2024. Door 4 stippen op je hand te zetten maak je de afspraak dat je pesten niet oké vindt en er nooit aan meedoet, niemand buitensluit, erover praat als pesten verdrietig of bang maakt, en altijd probeert op te komen voor iemand die gepest wordt. Aan pesten wordt gelukkig veel aandacht besteed. “Maar het helpt niet”, zucht een 11-jarige jongen. “Er zitten een paar kinderen in mijn klas die tegen mij zeggen dat zij wél een mama hebben die voor hen kan zorgen. Dat doen zij zó dat niemand anders dit hoort. Ik word er niet eens meer verdrietig van“, zegt hij. Een meisje van 6 kijkt er wat anders tegen aan: “Wij moeten samen delen en samen spelen, maar daar heb ik niet altijd zin in, hoor!” En een knul van 14 zegt er gewoon op te slaan als hij gepest wordt, dan houdt het vanzelf op!

Buitengesloten worden om wie je bent, om je geaardheid of je lichaam, is een ernstige vorm van pesten

Plagen of pesten?
Bij pesten denken we vaak als eerste aan het basisonderwijs. Dat heeft te maken met de sociaal-emotionele ontwikkeling waar jonge kinderen in deze periode belangrijke stappen in zetten. Ze leren emoties herkennen en om iemand te helpen of troosten die dat nodig heeft. Maar kinderen proberen ook een plekje te vinden in de groep. Ze willen vriendschap en aandacht van anderen. En soms gebeurt het dan dat iemand anders wordt buitengesloten. De lijn tussen plagen en pesten is soms dun en persoonlijk. Plagen gebeurt af en toe, het gaat heen en weer binnen gelijkwaardigheid, het is voor de lol en je kunt zeggen als het niet leuk meer is. Pesten daarentegen gebeurt vaak en lang, er is sprake van ongelijkwaardigheid, het is gemeen bedoeld, het gaat maar één kant op, en het is moeilijk of niet te stoppen.

Pesten vindt op allerlei plekken plaats en binnen alle lagen van de samenleving. Denk aan een kantoor waar een collega steeds wordt buitengesloten, een sporter die wordt uitgelachen om zijn of haar prestaties, of roddelen in het bejaardenhuis. Zelfs binnen het gezin kan er gepest worden. Buitengesloten worden om wie je bent, om je geaardheid of je lichaam, is een ernstige vorm van pesten. Het is bijna niet te bevatten hoe groot de impact daarvan is.

Stop pesten nu! - stoppestennu.nl

Het opkomen voor degene die gepest wordt maakt verschil! En een gemeend sorry als je onbedoeld iemand kwetst, zoals, hoe kinderachtig eigenlijk, het lollig plakken van een briefje op iemands rug. Laten we samen een einde maken aan pesten, waar dan ook. Want het verdriet van pesten gaat zoveel verder dan het moment.

Bandjes zijn te bestellen op: www.stoppestennu.nl